Partia

I Partia dia faritra tany Iràna taloha, izay mifanandrify amin'ny faritanin'i Khorassan ankehitriny. Ny mponina ao, izay taranaky ny Skitiana (na Skita na Sita) dia atao hoe Partiana na Parta. Faritany (na satrapia) tao amin'ny Empira akemenida i Partia sady tao no nahaterahan'ny Empira partiana. Mpitaingin-tsoavaly sy mpiiady mahay ny mponina tao. Ny sisin-tanin'ny Partia dia ny tandavan-tendrombohitr'i Kopet-Dag ao avaratra (sisin-tanin'i Iràna sy i Torkmenistàna ankehitriny) sy ny tany efitr' i Dasht-e Kavir ao atsimo, ao andrefany no nisy an'i Media. Ao avaratra andrefany i Hirkania, ao avaratra atsinanany i Margiana ary ao atsimo atsinanany i Aria. I Partia dia tany mahavokatra sady voatondraka tsara mandritra ny Andro Taloha, ary nahitana ala lehibe tamin'izany vanimpotoana izany.

Nifandimby nifehy an'i Partia i Asiria, i Media, i Persia, i Makedonia faha Aleksandra Lehibe ary ny Empira seleokida. Tamin'ny fotoana tsy fantatra mazava nofehezin'ny Mediana (na Meda) ny mponinai Partia, dia ny Mediana izay nanjaka tamin'ny Empira persiana voalohany talohan'ny handravan'i Kirosy Lehibe an'izany tamin'ny taona 550 tal. J..K. Lasan'ny Empira akemenida avy eo i Partia nandritra ny taonjato roa manaraka.

Tamin'ny taona 250 tal. J.K. dia afaka nanorina fanjakana mahaleo tena ny Partiana izay nanjary empira lehibe, nivelatra hatrany Eofrata ka hatrany Indosy, ary hatrany Oksosy (Amu-Daria ankehitriny) ka hatrany amin'ny Ranomasimbe Indiana, tamin'ny taonjato voalohany tal. J.K. Ny tanànana partiana lehibe dia i Seleokia, i Tigrisy, i Ktesifôna ary i Hekatompilesy. Taorian'ny taonjato voalohany tal. J.K. dia nifaninana tamin'ny Rôma i Partia ka mario ny adin-tafika nifanaovan'ireo hery ro lehibe ireo. Tamin'ny taona 226 taor. J.K. dia azon'i Ardasera I, mpanjakan'i Persia mpanorina ny dinastiabn'ny Sasanida, i Partia.