Mari-piatoana
Ny mari-piatoana dia maritsoratra ankoatra ny litera sy ny marika, ampiasaina rehefa manoratra. Tsy vakiana toy ny teny tsotra ny mari-piatoana rehetra mamaky teny, fa manova kosa ny firindran' ny feo ary mahasolo teny na andian-teny indraindray. Ireto izy ireo: ny baraingo (?), ny faingo (,), ny faingo mihantona (’), ny farango lava ({ }), ny farango sosona (" "), ny fonon-teny (( ) na [ ]), ny teboka (.), ny teboka amam-paingo (;), ny teboka roa (:), ny teboka telo (...), ny tsipika ( — ), ny tsipi-panohizana (-) ny tsoraka (!).
Ireo mari-piatoana
Baraingo
Ny baraingo (?) dia mari-piatoana hamaranana fehezanteny manontany na fanontaniana.
Faingo
Ampiasaina ny faingo (,) rehetra mitanisa zavatra mihoatra ny telo na efatra (ohatra: Tsy nanoratra teto aho tamin' ny Alatsinainy, Talata, Alarobia ary Zoma.). Raha roa fotsiny ny zavatra tanisaina dia "sy" no ihany ampiasaina (ohatra: Tsy nanoratra teto aho tamin' ny Talata sy Alarobia. fa tsy Tsy nanoratra teto aho tamin'ny Talata, Alarobia).
Ampiasaina koa ny faingo (,) hampifandraisana ny fehezan-teny fototra iray sarahin'ny fameno (ohatra: Rahampitso aho, raha afaka, hanoratra eto indray.)
Faingo mihantona
Ampiasaina ny faingo mihantona (') rehefa manakambana teny ka misy zana-tsoratra alatsaka.
Ohatra: Tolaka + andro lasa Tolak'andro.
Tsipi-panohizana
Ny tsipi-panohizana (-) dia hita matetika manelanelana voanteny roa sady tsy misy elanelana amin' ireo teny akambany ireo. Manana ny fepetra fampiasana azy ny tsipi-panohizana arakaraka ny fitsipika ifanarahana hanoratana ny fiteny tsirairay.
Tsipika
Ny tsipika dia mari-panoratana na mari-piatoana izay tsy tokony hafangaro amin' ny tsipi-panohizana na amin' ny eva miiba. Ampiasaina ny tsipika lava amin' ny fanoratana ny teny tenenin' ny mpandray anjara amin' ny fifampiresahana. Ampiasaa ny tsipika antonony amin' ny fitanisana miova andalana. Ampiasaina tsipika kely amin' ny fanakambanan-teny.
Teboka
Ny teboka (.) dia maritsoratra amaranana fehezanteny. Tsy asiana teboka intsony rehefa misy baraingo na tsoraka na teboka telo. Rehefa mamaky teny dia mijanona lava kokoa rehefa misy teboka noho ny mari-piatoana hafa.
Teboka amam-paingo
Ampiasaina ny teboka amam-paingo (;) raha manasaraka andrian-teny efa voasaraka faingo rahateo ny teny ao anatiny.
Teboka roa
Ampiasaina ny teboka roa (:) rehefa hanomboka fitanisana na hamerina tenin' olona (tonon-tsiahy)araka ny nitenena ny azy.
Teboka telo
Ampiasaina ny teboka telo (...) rehefa mamarana fitanisana nefa mbola misy amin' ny zavatra tanisaina ny tsy vita tanisa. Mahasolo ny andian-teny sy ny sisa ny teboka telo. Ampiasaina koa io marika io raha notapahana ny fehezan-teny na ny andian-teny iray ka avela ny mpamaky haminavina ny tohiny. Ampiasaina ny teboka telo hasolo ny tokony ho nosoratana nefa tsy nosoratana satria tsy tena ilaina noho ny fehin-tsoratra mety ho lava loatra, amin' izany dia matetina atao anaty fonon-teny tsotra ((...)) na fonon-teny mahitsy ([...]) ny teboka telo.
Tsoraka
Ny tsoraka (!) no asolo ny teboka rehefa mampiasa fehezan-teny mibaiko (ohatra: Mandehana !) na milaza fiontanam-po sy fahatairana.
Fononteny
Ampiasaina ny fonon-teny ( ( ) ) rehefa hampiditra teny (atao ohatra) izay tokony azo foanana tsy mampiova loatra ny fahazoana ny tiana holazaina na manampy ny fahazoana ny tiana holazaina.
Farango sosona
Ampiasaina ny farango sosona (" ") rehefa manao tonon-tsiahy resak' olona nindramina, na rehefa mampiasa teny vahiny mbola tsy tafiditra ho isan' ny voambolana ao amin' ny fiteny anoratana.
Farango lava
Ny farango lava ({ }) dia mari-panoratana mampivondronana singa maromaro mifanao ambony ambany na mitandahatra manaraka ny zotran' ny fanoratana.
Ny fanoratana
Mari-piatoana | Asiana malalaka eo aloha | Asiana malalaka ao aoriana |
---|---|---|
Baraingo (?) | Eny | Eny |
Faingo (,) | Tsia | Eny |
Faingo mihantona (') | Tsia | Eny |
Teboka (.) | Tsia | Eny |
Teboka amam-paingo (;) | Eny | Eny |
Teboka roa (:) | Eny | Eny |
Teboka telo (...) | Eny | Eny |