Tetiandro persana
Ny tetiandro persana na tetiandro jalaly na tetiandro iraniana dia tetiandro manara-masoandro ampiasaina indrindra ao Iràna sy ao Afganistàna. Avy amin'ny tetiandro zoroastriana nampiasaina tany Persia talohan'ny fahatongavan'ny finoana silamo tao ny tetiandro persana. Marina kokoa noho ny tetiandro gregoriana ny tetiandro persana noho ny fomba fampifandimbiasany ny taona misy 365 andro sy ny taona misy andro 366 andro.
Isaina ma,nomboka amin'ny andron'ny Hijra ny taona, izany hoe manomboka amin'ny taona 622 amin'ny tetiandro joliana, nefa ny 16 Jolay izay heverina araka ny lovantsofina fa nisehoan'ny Hijra dia nosoloana ny ekinoksan'ny lohataona (any amin'ny ila-bolantany avaratra). Noho izany, ny andro voalohany amin'ny volana Farvardin amin'ny taona 1 dia ny 19 Marsa 622 amin'ny tetiandro joliana, satria ny ekinoksan'ny lohataona dia miseho iray andro mialoha amin'ny 8 ora sy 56 minitra amin'ny famantaranoran-jiaby, izany hoe amin'ny 12 ora sy 21 minitra amin'ny famantaranoran'i Teheràna.
Ny volana ao amin'ny tetiandro persana
Ny volana roa ambin'ny folo ao amin'ny tetiandro persana dia mitanila raha mitaha amin'ireo volana gregoriana. Manombolaka amin'ny lohataona ny taona, ka mifanandrify amin'ny 21 Marsa izany. Mifanandrify amin'ny fizaràn'ny zodiaka ny volana. Ao Afganistàna ohatra dia ny anaran'ny evan'ny zodiaka amin'ny teny arabo no anaran'ny volana, fa ny ao Iràna kosa ireo volana ireo dia mitondra anarana avy amin'ny teny ampiasaina ao amin'ny zoroastrisma. Ireto omena manaraka ireto ny anarana iranianan'ny volana tsirairay. Mety hisy fiovana ny daty tena izy arakaraka ny fiovan'ny datin'ny ekinoksan-dohataona.
Fari-potoana | Faharetany | Anarany | |
21 Marsa - 20 Avrily | 31 andro | فروردین / Farvardin [færværdin] | |
21 Avrily - 21 Mey | 31 andro | اردیبهشت / Ordibehešt [ordiːbeheʃt] | |
22 Mey - 21 Jona | 31 andro | خرداد / Khordâd [xordɒːd] | |
22 Jona - 22 Jol. | 31 andro | تیر / Tir [tiːr] | |
23 Juil. - 22 Aog | 31 andro | مرداد / Mordâd [mordɒːd] | |
23 Aog - 22 Sept. | 31 andro | شهریور / Šahrivar [ʃæhriːvær] | |
23 Sept. - 22 Okt. | 30 andro | مهر / Mehr [mehr] | |
23 Okt. - 21 Nov. | 30 andro | آبان / Âbân [ɒːbɒn] | |
22 Nov. - 21 Des. | 30 andro | آذر / Âzar [ɒːzær] | |
22 Des. - 20 Jano. | 30 andro | دی / Dey [dej] | |
21 Jano. - 19 Feb. | 30 andro | بهمن / Bahman [bæhmæn] | |
20 Feb. - 20 Marsa | 29 na 30 andro | اسفند / Esfand [esfænd] |