Fiangonana Protestanta Vaovao eto Madagasikara

Ny Fiangonana Protestanta Vaovao eto Madagasikara izay hafohezina amin' ny hoe FPVM dia fiangonana prôtestanta niforona teto Madagasikara vokatry ny tsy fifanarahan-kevitra nisy teo anivon' ny Fiangonan' i Jesoa Kristy eto Madagasikara (FJKM). Tamin' ny taona 2002 no niforonany ary ao Antaninanandrano (na Taninanandrano) Antananarivo ny trano fiangonana voalohany naorin' ny mpitandrina Randrianantoandro Jean Joseph. Nakaton' ny fitondram-panjakana malagasy, tamin' ny naha filoham-pirenena an-dRavalomanana Marc, izy tamin' ny taona 2005 ary tsy nisokatra indray raha tsy tamin'ny taona 2009. Efa miely eran' i Madagasikara sy hatrany an-dafy ny fiangonana, indrindra any Eorôpa.

Tantara

Ny fifohazana tao amin' ny FJKM Andravoangy Fivavahana

Ny mpitandrina Randrianantoandro Joseph no nanorina ny asam-pifohazana tao amin' ny FJKM Andravoahangy Fivavahana ao Antananarivo tamin' ny taona 1975 izay nandroso tokoa. Izy no nitondra ny fiangonana tao amin ' izany fotoana izany.

Nisy ny fanafahana ny olona amin' ny aretina sy ny fahazaran-dratsy maro. Nitombo izaitsizy ny isan' ny mpivavaka. Hatramin' ny inefatra ha hatramin' ny indimy isan' andro ny fidirana tao am-piangonana, izay nahitana fandroahana demonia sy fametran-tanana.

Niorina ny Sampana Fifohazana tao Andravoahangy Fivavahana tamin' ny 25 Avrily 1982. Rehefa nifanantona tamin' ny Tobilehibe Manolotrony ny mpitadrina Randrianantoandro Jean Joseph dia lasa zanak' i Manolotrony ny fifohazana tao Andravoahangy. Tamin' izany fotoana izany dia tsy mbola nisy sampana fifohazana ny FJKM raha tsy tamin' ny taona 1984. Nanokana mpiandry voalohany tao Andravoahangy Fivavahana ny Tobilehibe Manolotrony tamin' ny taona 1988. Taty aoriana dia nanomboka ny tsy fifanarahan-kevitra teo amin-dRandrianantoandro Joseph sy ny foibe FJKM ny amin' ny fomba fiasa tao Andravoahangy Fivavahana.

Fisarahana avy tamin' ny FJKM

Maro ireo fomba sy fanao tsy azoazon' ny FJKM foibe izay nampiavaka ny fiangonana tao Andravoahangy Ambony.

Ny fanomezan-danja ny nofy

Nisy ny fananarana sy ny "fizahàn-toetra" ny tobin' Andravoahangy nandritra ny roa taona ka taty aoriana dia nekena ho zana-toby miankina amin' ny tobilehibe Manolotrony io toby FJKM io ary afaka nanokana mpiandry tamin' ny taona 1988 taorian' ny fisalasalan' ny FJKM foibe sy ny tobilehibe efatra[1].

Tsy nankasitrahin' ny tobilehibe efatra (Soatanàna, Manolotrony, Ankaramalaza ary Farihimena) anefa ny fanankinan' ilay mpitandrina ny asa maha mpiandry azy amin' izay heveriny ho fanomezam-pahasoavana, dia ny fanambaràn' ny mpitandrina ny hevitry ny nofin' ireo olona manatona azy hovahana olana na hiomana ho mpiandry.

Tsy azoazon' ny FJKM koa ny fitorian-teny sy ny fampianarana amin' ny alalan' ny nofy, toy izao: rehefa mitory teny ao am-piangonana ilay mpitandrina dia misy olona manatona eny aloha milaza nofy ka milaza ny hevitr' izany nofy izany ny mpitandrina, ary misy filazana faminaniana aorian' izany fanambaràna ny hevitry ny nofy izany. Mahita fahitana amin' ny alalan' ny nofiny koa ilay mpitandrina.

Ny fahafolon-karena

Tsy azoazon' ny FJKM koa ny fanaovana fahafolon-karena izay heverin' ny mpitandrina fa adidin' ny Kristiana eo anatrehan' ny fiangonana. Ny mpiandry tao dia tsy natolotra ny fiangonana FJKM reniny fa tao ihany no notokanana.

Ny tsy fahafehezana ny tanora

Niroborobo ny Sampana Tanora Kristiana (STK). Isan-karazany ny fisehon' ny STK, nisy ny fanaovana rindran-kira ara-pilazantsara, nandroso ny Feon' ny Fifohazana (FEFI), tao koa ny Antoko Mpihira Andravoahangy Fivavahana (AMAF) sy ny maro hafa izay mandeha mitety faritra. Nisy ny ray aman-dreny nitaraina momba ny toetran' ny zanany izay lasa nanana fitondran-tena tsy mifanaraka amin' ny maha kristiana.

Fiahiahiana ho sekta

Nampiahiahy ireo tsy mpankasitraka ny nahita fa habetsaka loatra ny olona namonjy an' Andravoahangy Fivavahana. Nitobaka loatra koa ny vola miditra ao. Nitaraina koa ireo lohandohany ao amin' ny FJKM fa milaza tena ho hany fiangonana mahatanteraka fahagagana ny ao Andravoahangy Fivavahana ka nahatonga ny mpino ao amin' ny fiangonana FJKM maro hafa handao ny fiangonany ho any amin' ny fifohazana. Nampangaina ho manao fomban-tsekta noho izany ny FJKM Andravoahangy Fivavahana.

Amin' ny FJKM foibe, raha fintinina, dia ny tsy fanajana rafitra amin' ny ankapobeny sy isaky ny sampana no olana. Nanapa-kevitra ny fitondram-panjakana ka nanakatona ny fiangonana FJKM Andravoahangy Fivavahana. Niafara tamin' ny fanalana sy ny fialàn-dRandrianantoandro Joseph tamin' ny FJKM tamin' ny taona 2002, ka namoronany ny FPVM Antaninanandrano izany rehetra izany.

Nangana vondrom-bavaka sy nanangana ny FPVM

Taorian' ny fialàn' ny mpitandrina Randrianantoandro Jean Joseph avy tamin' ny FJKM dia nanao vondrom-bavaka an-trano ny mpino nanaraka azy, ary nimparitaka isam-paritra izany fivavahana izany.

Nanangana ny FPVM ny Pasteur Randrianatiandro tamin' ny taona 2002. Voatsangana ny trano fiangonana Taninanandrano roa taona taorian' izany. Nosokajian' ireo fiangonana zokiny, indrindra ny FJKM ho sekta izany fianfonana izany. Ny fombam-pivavahana efa nisy fiovana tao Andravoahangy no nihateveniny ka tsy nitovy intsony amin' ny an' ny FJKM.

Maro dia maro ny mpivavaka sy ny mpiandry ary ny mpiomana niala tao amin' ny FJKM Andravoahangy Fivavahana. Vitsy dia vitsy ny mpivavaka sy ny mpiandry nijanona, dia ireo mpiandry notokanana tany amin' ny Tobilehibe Manolotrony sy tany amin' ny zana-toby miaraka aminy. Maro ihany koa pastora nanaraka an-dRandrianantoandro.

Fanakatonana sy fisokafan' ny FPVM indray

Araka ny hevitr' ireo tsy mpankasitraka an' ilay fiangonana dia niteraka fanakorontana ny fiarahamonina ny FPVM, ka isan' izany ireto: nisy izay heverin' ny mpanenjika azy ho fanodikodinana saim-bahoaka niteraka fahavoazana ara-pitondran-tena, nisy koa ny fiheveran' ny mpanenjika azy ireo fa nihoa-papana ny fitakiana adidy tamin' ny mpikambana, noheverina ho misy lainga sy fitaka koa ny fivoasana ny nofy. Voalaza koa fa tsy voahaja ny elanelana amin' ny fanangana tranom-pivavahana. Nisy koa ny fiampangana amin' ny fampiasana fanamafisam-peo mafy loatra manakorontana fiaraha-monina.

Lasan' ny FPVM ny mpino sy ny trano fiangonana sivy an' ny FJKM tany amin' ny faritra Vatovavy-Fitovinany (tao amin' ny distrikan' i Manakara sy Ikongo). Nisy koa ny fitoriana hafa nataon' ny FJKM momba ny fiangonana tany amin' ny faritra Alaotra-Mangoro (tao amin' ny distrikan' Ambatondrazaka sy ny distrikan' Amparafaravola) sy tao amin' ny faritra Analamanga. Izany dia noheverin' ny fitondram-panjakana ho fihantsiana manakorontana ny filaminam-bahoaka, ka nahatonga ny fanakatonana azy tamin' ny 5 Oktobra 2005, satria nosokajina araka ny lalàm-panjakana ho sekta[2]. Ravalomanana Marc, izay lany ho filoha lefitry ny FJKM tamin' ny volana oktobra 2001, no filoham-pirenena tamin' izany fotoana izany.

Na dia nakatona aza ny trano fiangonan' ny FPVM dia nohamafisin' ny mpikambana ao aminy ny vondrom-bavaka isan-tanàna any an-tokantrano na eny amin' ny sekoly isankarazany, izay nahitana fotoam-pifohazana araka ny an' ny fifohazana Manolotrony. Nametra-pitoriana teny amin' ny fitsaràna ny FPVM tamin' ny 4 Novambra 2005 mba hisokafan' ny trano fiangonany indray. Nisy koa ny fifampiraharaha tamin' ny Ministeran' ny Atitany sy tamin' ny tomponandraikitry ny FJKM fa tsy nahitam-bolany izany.

Tsy nisokatra ny FPVM raha tsy tamin' ny taona 2009, tamin' ny fanonganana an-dRavalomanana Marc teo amin' ny fitondrana[3].

Ny FPVM ankehitriny

Ny fitondram-piangonana amin' ny FPVM

Toy izao ny fandaminana ny fitondram-piangonana ao amin' ny FPVM:

Misy ny filan-kevi-pitantanana izay ahitana mpikambana miisa sivy, fidin' ny mpino rehetra (ny fiangonana manontolo). Izany filan-kevitra izany dia tarihin' ny filohany sy ny sekretera jeneraliny, izay miandraikitra ny fanadaminana sy ny fitantanana ary ny fampandehanan-draharaha ao amin' ny FPVM.

Ao koa ny Biraon' ny Sinôda izay sehatra mpanatanteraka manerana ny firenana, izay ahitana ireto mpikambana ireto: birao mpanatanteraka (miandraikitra ny fampandehanan-draharaha amin' ny faritra, ahitana sekretera jeneraly iray sy ny lefiny, mpitahiry vola iray, mpanaramaso iray sy mpitan-tsoratra iray. Ao koa ireo departemanta efatra manampy ny birao mpanatanteraka amin' ny asany, izay misahana ny fanompoam-pivavahana, ny fanabeazana, ny fitantanam-bola, ary ny fifandraisana amin' ny any ivelany, izay samy ahitana vaomiera sy filoha ary filoha lefitra sy mpitan-tsorara avy.

Ny sampana ao amin' ny fiangonana

Misy fikambana, izay atao hoe "sampana", maherin' ny folo ny fiangonana FPVM, izay ahitana ireo sokajin' olona mpino ao amin' io fiangonana io, dia ireto izany: ny sampan' ny diakona, ny an' ny mpampianatra, ny an' ny mpampianatra miofana, ny antoko mpihira sy ny mpanakanto ara-pilazantsara (ny Antokom-pihira Taninanadrano Ampandrana - AMPITA, ny Antoko mpihira Fanasin' ny Fifohazana - AFAFI, ny Feon' ny Fifohazana - FEFI, GAETAM), ny an' ny fikambanan-dehilahy, ny fikambanan' ny renim-pianakaviana, ny fikamban' ny tanora, ny fikamban' ny tanora zokiny, ny fikambanan' ny skoto, ary ny sekoly Alahady. Ireo fikambanana na sampana ireo dia samy manana ny sata mifehy azy ary samy mirafitra amin' ny fiangonanana.

Fielezan' ny fiangonana

Efa ahitana ny fiangonana FPVM manerana ny faritra eto Madagasikara ary ahitana azy koa ny any andafy, toa ny any Alemaina, ny any Belzika, ny any Kanadà, ny atsy La Réunion, sns. Efa nahatratra 1 000 000 any ho any ny mpino ao amin' ny FPVM tamin' ny taona 2015[4].

Jereo koa

Boky azo anovozan-kevitra

  • Hubsch (B), Madagascar et le christianisme, Introduction du Pasteur Daniel Ralibera, Postface du Doyen Siméon Rajaona, Ed Ambozontany et Karthala, 1993.
  • Rabehatonina (J), Tantaran’ ny fifohazana eto Madagasikara, Trano Printy Imarivolanitra, Foibe Fifohazana FJKM, Mai 1991.
  • Razafimandimby (R), Contribution à l’étude de la scission de la FJKM Andravoahangy Fivavahana, mémoire de maîtrise en Sociologie, Antananarivo, Mai 2004.

Loharano sy fanamarihana

  1. Rabehatonina James, Tantaran'ny fifohazana eto Madagascar 1894-1990, p.61.
  2. "Ordonnance N° 62-117 du 1er Octobre 1962 relative au régime des cultes", in http://www.justice.mg/
  3. "Fiangonana sy pôlitika : Ravalomanana irery no sahy nanakatona fiangonana", lagazette-dgi.com
  4. "Fiangonana FPVM: 50 taona nitandremana ny pasitera Randrianantoandro", newsmada.com
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.